Мемлекеттік кәсіпорынның басшысын тағайындау және аттестаттау: ережелер жаңартылды

Ұлттық экономика министрі қызметін атқарушысының 2024 жылғы 30 желтоқсандағы бұйрығымен мемлекеттік кәсіпорынның басшысын тағайындау және аттестаттау, сондай-ақ оның кандидатурасын келісу қағидаларының жаңа редакциясы бекітілді, деп хабарлайды Zakon.kz.

Кәсіпорын басшысын тағайындауды және аттестаттауды, сондай-ақ оның кандидатурасын келісуді тиісті саланың уәкілетті органдары (жергілікті атқарушы органдар немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент әкімінің аппараттары) жүзеге асырады.

Құжатта 6-тарауды қоспағанда, қағидалардың талаптары Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігімен және Үкіметі аппаратымен келісім бойынша қызметке тағайындалатын және қызметтен босатылатын жекелеген кәсіпорындар басшыларына қолданылмайды деп көрсетілген.

Кәсіпорын басшысы лауазымына үміткерлерге қойылатын негізгі талаптар:

• біліктілік талаптарына сәйкес келетін жоғары білімнің болуы;
• техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган бекіткен экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіштеріне сәйкес кәсіпорынның қызмет саласындағы басшы лауазымдардағы мамандығы бойынша кемінде 5 жыл жұмыс өтілі болуы;
• мемлекеттiк ғылыми ұйым болып табылатын кәсiпорынның басшысы лауазымына кандидаттар үшiн мамандығы бойынша кемiнде 5 жыл жұмыс өтілі, егер олардың PhD дәрежесі, осы саладағы докторы, ғылым кандидаты немесе ғылым докторы болса жұмыс тәжірибесі кемінде 3 жыл болуы шарт.

Конкурсқа келесі азаматтар қатыса алмайды:

• 18 жасқа толмаған;
• бұрын сыбайлас жемқорлық бойынша қылмыс жасаған;
• өтелмеген немесе жойылмаған соттылығының болуы;
• Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де жағдайларда.

Тиісті саланың уәкілетті органы (жергілікті атқарушы орган немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппараты):

• конкурс өткізу туралы шешім қабылдайды;
• конкурсты өткізу шарттарын, күні мен орнын анықтайды;
• конкурс комиссиясын құрады, тиісті саланың уәкілетті органы өкілдерінің арасынан Комитет төрағасын және Комитет хатшысын тағайындайды.

Конкурс өткiзу туралы хабарландыру конкурс өткiзу туралы шешiм қабылданған күннен кейiн 3 жұмыс күнi iшiнде тізілімнің веб-порталында, кәсіпорынның интернет-ресурсында (болған жағдайда) және тиісті саланың уәкілетті органында жарияланады. Қазақ және орыс тілдері.

Өтініш беруші хабарландыруда көрсетілген мерзімдерде тізілім веб-порталында толтырылған және электрондық цифрлық қолтаңбамен қол қойылған, қазақ және орыс тілдеріндегі түйіндемені қоса бере отырып, кез келген тілде толтырылған пішінде конкурсқа қатысуға өтінімді электронды түрде береді.

Тізілімнің веб-порталы конкурсқа қатысуға өтінімге "электрондық үкімет" қосымшасы арқылы тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден және дерекқорлардан конкурсқа қатысуға үміткер тұлғаның жеке басын куәландыратын құжаттары, білімі, зейнетақы жарналары және еңбек өтілі туралы мәліметтерді автоматты түрде қосады.

Тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйеде еңбек қызметі туралы мәліметтер болмаған жағдайда, өтініш беруші өтінішке Еңбек кодексінің 35-бабында көрсетілген еңбек қызметін растайтын құжаттардың бірін қоса береді.

Конкурсқа қатысуға жіберілген адамдардың тізімі бекітілгеннен кейін Комиссия әңгімелесу кестесі тізілім веб-порталында жарияланған күннен бастап 5 жұмыс күні ішінде конкурсқа қатысушылармен әңгімелесу өткізеді.

Әңгімелесуге жіберілген конкурсқа қатысушылармен әңгімелесу қажет болған жағдайда қашықтан бейнебайланыс арқылы жүргізіледі.

Комиссия шешімдері ашық дауыс беру арқылы Комиссия мүшелерінің жалпы санының жай көпшілік даусымен қабылданады. Комиссия отырысы Комиссия мүшелерінің жалпы санының кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп есептеледі.

Тиісті саланың уәкілетті органының басшысы Комиссияның оң шешімін алған конкурсқа қатысушымен еңбек шартын жасайды және лауазымға тағайындау туралы бұйрық шығарады.

Келісімшарт 1 жылдан кем емес және 5 жылдан аспайтын мерзімге жасалады. Келісімшарт бір реттен жиі емес жаңа мерзімге ұзартылуы мүмкін.

Мемлекеттік кәсіпорынның басшысымен еңбек қатынастары еңбек шартын жасасу арқылы ресімделеді:

• республикалық мемлекеттік кәсіпорын — тиісті саланың уәкілетті органымен;
• коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын – жергілікті атқарушы органмен немесе аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ әкімінің аппаратымен.

Кодексте белгіленген шарттардан басқа, еңбек шартында таза кірістің белгіленген бөлігін бюджетке уақтылы аудармағаны үшін кәсіпорын басшысының жауапкершілігі айқындалады.

Ереже сондай-ақ мемлекеттік жоғары оқу орнының басшысын таңдау және тағайындау тәртібін анықтайды.

Сертификаттау қалай жүргізіледі?

Кәсіпорын басшысы кәсіпорынның басшысы лауазымын атқарған әрбір келесі 3 жыл өткен соң аттестациядан өтеді.

Бұл ретте аттестаттау көрсетілген мерзім өткен күннен бастап 6 айдан кешіктірілмей жүргізіледі.

Сертификаттау әңгімелесу түрінде жүзеге асырылады. Аттестаттау комиссиясының отырысы, егер оның мүшелерінің кемінде үштен екісі қатысса, заңды деп есептеледі.

Қажет болған жағдайда кәсіпорынның аттестатталған басшысымен әңгімелесу қашықтан бейнебайланыс арқылы жүргізіледі.

Дауыс беру нәтижелері комиссия мүшелерінің көпшілік даусымен анықталады. Дауыстар тең болған жағдайда Комиссия төрағасының дауысы шешуші болып табылады.

Аттестаттау комиссиясының шешімдері хаттамамен ресімделеді, оған аттестаттау комиссиясының мүшелері мен оның отырысына қатысқан хатшы қол қояды.

Ұсынылған материалдарды зерделеу және аттестацияланатын басшымен әңгімелесуден кейін аттестаттау комиссиясы келесі шешімдердің бірін қабылдайды:

• атқаратын лауазымына сәйкес келеді;
• қайта аттестациялауға жатады;
• атқаратын лауазымына сай емес.

Аттестацияның теріс нәтижелері кәсіпорын басшысымен еңбек қатынастарын тоқтатуға негіз болып табылады.

Бұйрық 2025 жылғы 8 ақпанда күшіне енеді.