Сауда министрі онлайн сауданың артықшылықтарын атады

2025 жылғы 14 қаңтардағы үкімет отырысында Сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиев онлайн-сауданың дәстүрлі саудадан артықшылығы туралы айтты, деп хабарлайды Zakon.kz тілшісі.

Сауда министрлігінің басшысы электронды коммерцияның ену қарқыны мен оның бөлшек сауда құрылымына әсерін талдау нәтижелерін жариялады. Бұл іріктеуге 400 мыңнан астам бөлшек сауда компаниялары кіретіні атап өтілді.

"Онлайн және офлайн сауда сатушының типтік портреті қалыптасты. Және барлық көрсеткіштер бойынша онлайн сауда тиімдірек, компаниялар үлкенірек, тұрақтырақ, сатылымдар мен қызметкерлер саны көп. Белсенді онлайн бизнес барлық бөлшек сауда бизнесінің 12,6% құрайды, 300 000-нан астам жұмыс орнын құрады, онлайн режимінде 33% өнімдірек және бөлшек саудадан түсетін салық түсімінің 60% қамтамасыз етеді. Интернет-сауда компаниялары көбірек салық төледі (240 миллиардқа қарсы 360 миллиард), бірақ олардың нарықтағы үлесі мен компаниялардың өздері айтарлықтай аз (73 мың компанияға қарсы 505 мың)", — деп атап өтті Арман Шаққалиев.

Оның айтуынша, отандық маркетплейстер 135,2 млрд теңге салық төлеген.

"Сондай-ақ біз компаниялардың онлайн саудасын бастағаннан кейін қалай өзгеретінін талдадық. 10 000 кездейсоқ жағдайды талдау нарыққа шыққаннан кейін 1,5 жыл өткен соң компаниялардың орташа сату көлемі 4,8 есеге, салық шегерімдері — 13,5 есеге өсетінін көрсетті. Сату географиясы кеңейіп келеді. Бұл онлайн-компаниялардың көбірек кіріс әкеліп қана қоймай, сонымен қатар жұмыс орындарын ашып, ашықтықты арттырып, "заңды түрде" жұмыс істейтінін көрсетеді. Осылайша, отандық E-COM ШОБ үшін акселератор және әсіресе өңірлік деңгейде жұмыспен қамтуды арттыру құралы болып табылады", — деп толықтырды Арман Шаққалиев.

Жалпы алғанда, Сауда министрлігінің мәліметі бойынша, Қазақстанда электронды коммерция өсіп келеді: 2020 жылдан бастап электрондық коммерция көлемі бес есеге өсті, бірақ әлі де әлемдік орташа деңгейден төмен.

2024 жылдың 11 айындағы жедел деректерге сәйкес, Қазақстандағы электронды коммерция көлемі шамамен 3,2 трлн теңгені құрады. 2024 жылдың соңына қарай бөлшек сауда көлемінің 15%-ға дейін жоспарлы көрсеткіштен асып түсуі жоспарлануда. 2029 жылға қарай бөлшек сауданың жалпы көлеміндегі электрондық коммерцияның үлесін 18,5%-ға немесе бөлшек сауда көлемінің 50 триллион теңгеге дейін өсуін ескере отырып, физикалық мәнде 9,3 триллион теңгеге дейін үш есе дерлік арттыру міндеті тұр.

Бұған дейін Арман Шаққалиев электронды коммерция саласына енгізуге ұсынылған өзгерістер туралы айтқан болатын.