Қазақстандағы мобильді аударымдар: қандай азаматтар тексеріледі

2025 жылдың 9 қаңтарында департаментте өткен баспасөз мәслихатында ҚР Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитетінің жеке кірістерді әкімшілендіру департаментінің басшысы Дина Құсайынова ұялы телефон аударымдары тексерілетін қазақстандықтардың қайсысы екенін түсіндірді.

Ол әрбір үш айдың ішінде жеке тұлға кәсіпкерлік қызметке арналмаған шотқа 100 және одан да көп адамнан аударымдар алса, онда ол салық органдарының бақылауында болатынын еске салды. Банктер Мемлекеттік кірістер комитетіне ақпарат береді.

"Бұл жерде сома емес, адам саны маңызды. Үш ай қатарынан 100-ден астам түрлі адам болса. Тек осы жағдайда ғана адам бақылауға алынады", — дейді Дина Құсайынова.

Егер анасы балаға ақша аударса, мұндай аударымдар бақыланбайды. Бизнес шоттарын пайдаланбайтындар бақылауға алынады. Көбінесе кәсіпкерлер қызмет ақысын QR коды немесе карта арқылы емес, мобильді аударым арқылы төлеуді сұрайды. Осылайша олар өздерінің кірістерін төмендетеді.

"2024 жылдың бірінші жартыжылдығында біздің кәсіпкерлердің 76 пайызы алты айда 5 миллион теңгеден төмен табыс көрсетті. 6 айға, содан кейін 30 күнге бөлсек, табыс күніне 27 мың болуы керек. Қай жергілікті дүкенде табыс 27 мың? Тек кәсіпкерлер "Шығындарды оңтайландыру үшін кірістерін төмендетеді", — дейді Дина Құсайынова.

Оның айтуынша, кәсіпкерлердің төлем карточкалары арқылы төлемдерді қабылдаудан бас тартуы үшін әкімшілік жауапкершілік қарастырылған. Алғашында бұл ескерту, ал қайталанған жағдайда 40 АЕК немесе 157,3 мың теңге айыппұл салынады.

ҚР Ұлттық банкінің мәліметі бойынша, 2023 жылы елде тауарлар мен қызметтер үшін төлемдер көлемі 55,3 трлн теңгені, аударымдар көлемі 80 трлн теңгеге жуықты құраған.