Қазақстанда қабылдаушы кәсіби отбасылар пайда болады

Білім министрлігі "патронаттық кәсіптік отбасылар туралы ережені бекіту туралы" бұйрық дайындады, деп хабарлайды Zakon.kz.

Бала (балалар) отбасында 6 (алты) айдан 1 (бір) жылға дейін болған кезде, оларды өз отбасына қайтару, асырап алуға, немесе патронаттық тәрбиелеуге беру, қорғаншылыққа (қамқоршылыққа) беру мүмкін болмаған жағдайда, баланы қабылдайтын кәсіби отбасының нысанын құрылғының басқа нысандарына өзгерту көзделеді.

Баланы дәлелді себепсіз баланы қабылдайтын кәсіби отбасына қабылдаудан бас тартуға жол берілмейді.

Отыз жасқа толған, бірақ алпыс үш жастан аспаған, осы Кодекстің 122-бабының 1-тармағында көзделген талаптарға сай келетін, баланы қабылдайтын кәсіби отбасы туралы ережеде айқындалған тәртіппен баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиеші деп танылған:

• сот әрекетке қабiлетсiз немесе әрекет қабiлетi шектеулі деп таныған адамдарды;
• сот ата-ана құқықтарынан айырған немесе сот ата-ана құқықтарын шектеген адамдарды;
• өзiне Қазақстан Республикасының заңында жүктелген мiндеттердi тиiсiнше орындамағаны үшiн қорғаншы немесе қамқоршы мiндеттерінен шеттетiлген адамдарды;
• егер сот олардың кiнәсi бойынша бала асырап алудың күшiн жойса, бұрынғы бала асырап алушыларды;
• денсаулық жағдайына байланысты қорғаншы немесе қамқоршы мiндеттерін жүзеге асыра алмайтын адамдарды;
• тұрақты тұратын жері жоқ адамдарды;
• орғаншылықты (қамқоршылықты) белгілеу кезінде қасақана қылмыс жасағаны үшін жойылмаған немесе алынбаған сотталғандығы бар адамдарды, сондай-ақ осы тармақтың 12) тармақшасында аталған адамдарды;
• азаматтығы жоқ адамдарды;
• анасының қайтыс болуына немесе оның ата-ана құқығынан айырылуына байланысты баланың кемінде үш жыл іс жүзінде тәрбиелену жағдайларын қоспағанда, тіркелген некеде (ерлі-зайыптылықта) тұрмайтын еркек жынысты адамдарды;
• қорғаншылықты немесе қамқоршылықты белгілеу кезінде қамқорлыққа алынушыны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейімен қамтамасыз ететін табысы жоқ адамдарды;
• наркологиялық немесе психоневрологиялық диспансерлерде есепте тұратын адамдарды;
• адам өлтіру, денсаулыққа қасақана зиян келтіру, халық денсаулығына және имандылыққа, жыныстық тиіспеушілікке қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтары, экстремистік немесе террористік қылмыстары, адам саудасы үшін сотталғандығы бар немесе болған, қылмыстық қудалауға ұшырап отырған немесе ұшыраған адамдарды (өздеріне қатысты қылмыстық қудалау Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшалары негізінде тоқтатылған адамдарды қоспағанда);
• Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын, осы Кодекстің 91-бабының 4-тармағында белгіленген тәртіппен психологиялық даярлықтан өтпеген Қазақстан Республикасының азаматтарын (баланың жақын туыстарын қоспағанда) қоспағанда, , Қазақстан Республикасының азаматтары баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиешілер бола алады.
• Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 133-бабы 1-тармағының 1), 2) 3) және 9) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерге мұқтаж балаларды күтіп-бағу, тәрбиелеу және оларға білім беру үшін қолайлы жағдайлар жасау үшін баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиешілердің меншік немесе пайдалану құқығында әрбір адамға кемінде он бес шаршы метр мөлшерінде тұрғынжайы болуға тиіс.
• Баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиешілер қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 133-бабы 1-тармағының 2), 3) және 9) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерге мұқтаж балаларды ата-аналарына қайтаруға, ал Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 133-бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерге мұқтаж балаларды ата-аналарына қайтару мүмкін болмаған кезде – оларды отбасына (асырап алу, қорғаншылық немесе қамқоршылық, патронат, баланы қабылдайтын отбасы) тәрбиелеуге беруге жәрдемдеседі
• Баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиешілер Қазақстан Республикасы Әлеуметтік кодексінің 133-бабы 1-тармағының 1), 2) 3) және 9) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша арнаулы әлеуметтік көрсетілетін қызметтерге мұқтаж, тәрбиелеуге қабылданған балаларға қатысты қорғаншылар мен қамқоршылар сияқты дәл сондай құқықтар мен міндеттерді иеленеді.
• Баланы қабылдайтын кәсіби тәрбиешілер кез келген адамдармен, оның ішінде сотта қарым-қатынаста баланы қабылдайтын кәсіби отбасына берілген баланың (балалардың) құқықтары мен мүдделерін қорғауда өкілеттіктерін арнайы растаусыз әрекет етеді
• Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын Қазақстан Республикасы азаматтарының отбасыларына балаларды баланы қабылдайтын кәсіби отбасына беру жүзеге асырылады.
• Баланы қабылдайтын кәсіби отбасына қабылдауға ниет білдірген адамдар тұрғылықты жері бойынша органға мынадай құжаттарды ұсынады:
• нысан бойынша өтініш;
• жеке басын куәландыратын құжат;
• неке қию туралы куәліктің көшірмесі;
• егер баланы қабылдайтын тәрбиеші болғысы келетін адамның және оның жұбайының (зайыбының) денсаулық жағдайы туралы, егер ол некеде тұрса, адам бала асырап ала алмайтын аурулардың тізбесіне сәйкес аурулардың жоқтығын растайтын, оны денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің бұйрығымен бекітілген қорғаншылыққа немесе қамқоршылыққа, патронатқа қабылдайтын анықтама және наркологиялық және психиатриялық диспансерлерде есепте тұрғандығы туралы мәліметтердің жоқтығы туралы анықтама
• егер некеде тұрса, адамның және (немесе) жұбайдың (зайыбының) тұрғын үйге меншік құқығын немесе тұрғын үйді пайдалану құқығын (жалдау шартын) растайтын құжаттардың көшірмелері;
• ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен емес табыстар туралы анықтама;
• екінші деңгейдегі банкте ағымдағы шот ашу туралы шарттың көшірмесі;
• Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұратын, жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды өз отбасына тәрбиелеуге қабылдауға тілек білдірген Қазақстан Республикасының азаматтарын психологиялық даярлаудан өткені туралы сертификат.

Қабылдаушы кәсіби тәрбиешілердің арнаулы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж балаларды күтіп-бағу, тәрбиелеу және тәрбиелеу үшін бір адамға кемінде 15 шаршы метр мөлшерінде қолайлы жағдайлар жасау үшін меншік немесе пайдалану құқығында тұрғын үйі болуы тиіс екендігі көрсетіледі.

Құжаттың толық нұсқасы жария талқылау үшін "Ашық НҚА" сайтына орналастырылған.