Қызылорда облысының судьясы құқықтық реформалардың сот ісін жүргізу сапасына қалай әсер ететінін айтып берді

Құқық үстемдігін және сот ісін жүргізудің жоғары сапасын қамтамасыз ету - Мемлекет Басшысының жолдауындағы тармақтардың бірі. Ал, осы жоғары сапаға жету үшін не көмектесетінін Қызылорда облыстық сотының судьясы Шолпан Маликова айтып берді, деп хабарлайды Zakon.kz.

- Әділ Қазақстанның басты дәлелі-сотқа деген сенім. Сот жүйесінде жүргізіліп жатқан реформалар азаматтардың құқықтарын сапалы қорғауға бағытталған ба?

- Сот жүйесі мемлекеттік билік тармақтарының біріне жатады. Ол барған сайын жетілдіріліп, дамып келеді. Республикада жүргізілген реформалар соттардың сапасын да, кәсіби деңгейін де арттырды. Мамандандырылған соттар қорғаныс формалары мен әдістерін кеңейтуге мүмкіндік береді. 2018 жылы мамандандырылған тергеу соты құрылды, ал 2021 жылы мамандандырылған әкімшілік соттар пайда болды. ҚР Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексі қолданысқа енгізілді. Сот ісін жүргізудің үш сатылы жүйесі жұмыс істейді-бірінші, екінші сатыдағы соттар және Жоғарғы Сот. Соңғысы — кассациялық сатыдағы сот. Осы соттардың шешімімен келіспейтін азаматтар шешімге мамандандырылған әкімшілік соттарда шағымдана алады.

- Бүгінде әкімшілік Әділет институтын енгізу өз қажеттілігін ақтады ма?

- Әкімшілік Әділет институты арқылы көптеген қазақстандықтардың құқықтары қалпына келтірілуде. Сонымен қатар, қазіргі уақытта кассациялық мекемелер құру жұмыстары жүргізілуде. 2025 жылғы 1 шілдеден бастап Астанада кассациялық сатының және қайта қараудың бірыңғай қағидалары бар дербес кассациялық соттар жұмыс істей бастайды. Бұл өз кезегінде азаматтардың құқықтарын қорғау ауқымын ұлғайтуға мүмкіндік береді. Барлық жағдайда азаматтардың құқықтарын сот қорғайды.

- Сот жүйесінде тағы қандай тиімді жаңалықтар бар?

– Бүгінгі таңда сотқа келушілер үшін қолайлы жағдайлар жасалды, заманауи жабдықтармен және барлық қажетті құралдармен фронт-офистер ашылды. Сотқа келушілерге барлық қажетті ақпарат, талап қою нысандары, өтініш бланкілері, азаматтарды қабылдау кестесі, мемлекеттік баж ставкалары LED-экран арқылы ұсынылады.

Азаматтар үшін қолайлы жағдай жасау мақсатында сот отырыстарына қашықтан қатысу мүмкіндігі бар. Сот отырыстары өткізілетін барлық залдар заманауи техникамен жабдықталған, барлық сот процестері аудио және бейне құрылғыларды пайдалана отырып жүргізіледі.

Бұған дейін көмек сұрап, кейін мерт болған әйелдің қоңырауын жауапсыз қалдырған ТЖД қызметкері сотталғаны белгілі болды.