Атом энергиясы агенттігінің ғылыми-техникалық кеңесі туралы ереже бекітілді

Атом энергиясы агенттігі төрағасының м. а. 2025 жылғы 9 желтоқсандағы бұйрығымен Қазақстан Республикасы Атом энергиясы агенттігінің ғылыми-техникалық кеңесі туралы ереже бекітілді, деп хабарлайды Zakon.kz.

ҒТК Қазақстан Республикасы Атом энергиясы жөніндегі агенттігі (Агенттік) жанындағы консультативтік-кеңесші орган болып табылады және ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардың (ҒЗТКЖ) басым бағыттары жөніндегі ұсыныстар мен ұсынымдарды тұжырымдау, сондай-ақ Агенттіктің реттелетін салаларындағы ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды бағалау мақсатында құрылады.

ҒТК қызметі мынадай негізгі міндеттерді шешуге бағытталған:

• ғылым және ғылыми-техникалық, технологиялық және инновациялық қызмет саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруға, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыруға ұсыныстар әзірлеу және жәрдемдесу;
• ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды іске асыруды қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
• Қазақстан Республикасының ғылыми және ғылыми-техникалық, технологиялық және инновациялық қызмет саласындағы заңнамалық актілерін жетілдіру, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардың жобаларын қарау;
• жер қойнауын пайдаланушылар ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық және (немесе) тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды қаржыландыруға жіберетін қаражатты аудару мен бөлудің ашықтығын қамтамасыз ету жөнінде ұсыныстар әзірлеу және шараларды іске асыру;
• салалық ғылыми ұйымдар мен технологиялық және инновациялық қызмет ұйымдарын дамытуға ұсыныстар әзірлеу және қатысу.

ҒТК өзіне жүктелген міндеттерге сәйкес мынадай функцияларды жүзеге асырады:

• Агенттіктің ғылыми-техникалық және ғылыми-технологиялық міндеттері мен бағдарламаларын қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы ғылыми, ғылыми-техникалық қызметтің басым бағыттарын іске асыру мақсатында мамандандырылған бағыттарды қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы жобалар мен бағдарламаларды, сондай-ақ ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша конкурстық құжаттаманы әзірлеу кезінде ұсыныстар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға арналған техникалық шарттарды әзірлеу кезінде ұсыныстар әзірлейді;
• жобалар мен бағдарламаларды іске асыруға бөлінетін қаржыландыру нысандары мен көлемдерін айқындау үшін ғылым саласындағы уәкілетті органға жіберілген өтініштерді қарайды;
• ұсынылатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың ғылыми жаңалығы, ғылыми-техникалық деңгейі, перспективалары, даму дәрежесі, қаржыландырудың сұралатын көлемінің экономикалық орындылығы жөніндегі ұсынымдарды қарайды және әзірлейді;

мемлекеттік технологиялық саясат мәселелері және атом энергиясын пайдалану саласындағы инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау шаралары бойынша:

• Агенттіктің реттелетін салаларындағы мемлекеттік технологиялық саясаттың негізгі бағыттары бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы технологиялық дамудың басымдықтарын және мемлекеттік технологиялық саясаттың негізгі бағыттарын
• айқындау бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы атом энергиясын пайдалану саласындағы инновациялық және технологиялық даму мәселелері бойынша ұсынымдар әзірлейді;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы инновациялық жүйені және инновацияларды мемлекеттік қолдауға қатысатын инновациялық жүйе субъектілерінің қызметін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• реттелетін бағыттар бойынша мемлекеттік технологиялық саясат жөніндегі ұсыныстарды қарайды және әзірлейді;
• негізгі (басымдық) технологияларды, технологиялық құзыреттің салалық орталықтарын, мақсатты технологиялық бағдарламаларды және атом энергиясын пайдалану саласындағы технологиялық платформаларды ұйымдастыруды айқындау бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• технологияларды іздеу жүйесін қалыптастыру және дамыту, оларды анықтау және нарыққа ілгерілетуге жәрдемдесу бойынша ұсыныстар әзірлейді;
• инновациялық гранттар берудің басым бағыттарын айқындау, одан әрі инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау саласындағы уәкілетті органға енгізу үшін ұсыныстар әзірлейді.

Ғылым мен техниканы қолдауға және дамытуға пайдалы қазбаларды өндіру шығынының 1% мөлшерінде жер қойнауын пайдаланушылар қаражатынан қаржыландыру мәселелері бойынша:

• жыл сайын 1 қарашаға дейін Агенттіктің реттелетін салаларында ғылыми зерттеулер мен цифрландыру жобаларының басым бағыттарының тізбесін қалыптастырады және оны өзектендіреді;
• Тізбеге сәйкес Агенттік ұсынған бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде ғылыми-техникалық тапсырмаларды және цифрландыру жобаларын қарайды және келіседі.

Агенттіктің міндеттерін орындау шеңберіндегі өзге де мәселелер:

• ведомстволық бағынысты ғылыми ұйымдардың стратегиялық және бағдарламалық құжаттарын қарайды және келіседі;
• ведомстволық бағынысты ғылыми ұйымдардың ғылыми, ғылыми-техникалық және өндірістік қызметі туралы есептерді тыңдайды;
• ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілерімен, жоғары оқу орындарымен, жер қойнауын пайдаланушылармен, кәсіпкерлік субъектілерімен, квазимемлекеттік сектор субъектілерімен жоғары технологиялық өнімдерді шығаруды және (немесе) жаңа технологияларды енгізуді жүзеге асыратын бірлескен өндірістерді құру мақсатында ынтымақтастық мәселелерін қарайды;
• Қазақстан Республикасының ғылыми және ғылыми-техникалық, технологиялық және инновациялық қызмет, ҒҒТҚН коммерцияландыру саласындағы, сондай-ақ Агенттіктің реттелетін салаларындағы нормативтік құқықтық актілерін жетілдіру жөнінде ұсыныстарды қарайды және әзірлейді;
• Агенттіктің бірінші басшысының тапсырмасы бойынша тиісті ұсынымдар әзірлей отырып, мәселелерді қарайды.

ҒТК қызметін ұйымдастыру

ҒТК құрамын Агенттік мемлекеттік органдардың, ғылыми қоғамдастықтың, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің және өзге де заңды тұлғалардың, оның ішінде жер қойнауын пайдаланушылардың ұсыныстары мен ұсынымдарын ескере отырып қалыптастырады және Агенттіктің бірінші басшысы бекітеді.

ҒТК құрамына енгізілетін ғалымдар:

• Қазақстан Республикасының азаматтары;
• ҒТК құрамы қалыптасқан күнге дейін 3 (үш) жыл ішінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің аккредиттелген субъектілерінің жұмыскерлері болып табылатын немесе шетелдік ғылыми ұйымдарда немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметпен айналысатын ғылым докторы (PhD), бейіні бойынша доктор, ғылым докторы немесе ғылым кандидаты дәрежесінің болуы;
• Агенттіктің реттелетін салаларында ғылыми-зерттеу және (немесе) ғылыми-педагогикалық жұмыс өтілі 5 (бес) жыл болуы тиіс.

ҒТК құрамының жетпіс пайызы (70 %) жұмыс өтілі 5 (бес) жыл бар:

• тиісті мемлекеттік органдар ұсынған мемлекеттік органдардың өкілдерінен;
• Агенттіктің реттелетін салаларындағы тиісті ұйымдар ұсынған ұлттық басқарушы холдингтердің, ұлттық даму институттарының, ұлттық холдингтердің, ұлттық компаниялардың өкілдерінен;
• ұлттық ғылыми кеңестердің мүшелерінен, жер қойнауын пайдаланушылардың, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің салалық қауымдастықтардың, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектілері болып табылатын бейінді ғылыми ұйымдардың өкілдерінен;
• "Атамекен" Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы ұсынған жеке кәсіпкерлік субъектілері мен олардың бірлестіктерінің өкілдерінен қалыптастырылады.

ҒТК Төрағасы мен төраға орынбасары ҒТК-нің бірінші отырысында ҒТК мүшелерінің ашық дауыс беруі арқылы ҒТК мүшелерінің арасынан сайланады.

ҒТК жанынан ғылыми қамтамасыз етуді ұйымдастыру және ҒТК отырысына шығарылатын бейіндік мәселелерді қарау бойынша өз қызметін жүзеге асыратын секциялар құрылады. Секциялар осы ереже шеңберінде әрекет етеді, олардың жұмыс тәртібі ҒТК шешімдерімен айқындалады.

ҒТК жұмыс органы Агенттіктің Ғылым және инновациялар департаменті болып табылады.

Бұйрық 2025 жылғы 28 желтоқсаннан бастап қолданысқа енгізіледі.